De Rotte schoon, heel en veilig

Onder begeleiding van:

  • Karin Hille – Plastic Whale Rotterdam
  • Sandra Danckaerts – Plastic Whale Rotterdam

Documentatie vooraf:

Verslag workshop

De workshop

De Rotte is van ons allemaal! Hoe stimuleer je de eigen verantwoordelijkheid in en samenwerking voor een schone, hele en veilige Rotte?

Een schoon, heel en veilig Landschapspark de Rotte krijgen we alleen voor elkaar als we dit samen op pakken. De beherende partijen komen al een eind, maar het kan altijd beter. Nog steeds zijn er plekken waar het niet voldoende is. Zie ook deze kaart met de status voor de afvalvrije wateren in Rotterdam. Daarbij zijn er zoveel beherende partijen dat het soms onduidelijk is wie waar verantwoordelijk voor is. Met als gevolg dat er soms ook gewoon niets gebeurt. Betrokken inwoners en recreanten kunnen net het verschil maken.

  • Wat is eigenlijk schoon, heel en veilig?
  • Wat zijn de top 10 aspecten die aangepakt dienen te worden op dit thema?
  • Wie zijn de beherende partijen en wat is hun verantwoordelijkheid/doel/ambitie?

Naast het werk van de betrokken overheden (Provincie Zuid-Holland, gemeenten Rotterdam, Zuidplas en Lansingerland, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, Staatsbosbeheer/Recreatieschap Rottemeren, gebiedscommissies/wijkraden), zijn er vele initiatieven van bewoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven die aandacht vragen voor (met name) de schone rivier en omgeving. Vele daarvan ondernemen ook concrete acties zoals plastic vissen en schoonmaakdagen. Deze dragen bij aan dat schone, hele en veilige landschapspark. Er wordt samenwerking gezocht en gevonden. Echter kan dit nog beter en meer.

  • Wat wordt er al gedaan aan een schoon, heel en veilig Landschapspark de Rotte?
  • Hoe creëer je synergie tussen alle initiatieven, beherende partijen en betrokken inwoners/recreanten?

Het gebruik en de bekendheid van de Rotte neemt toe, zo blijkt ook uit de jaarlijkse Omnibus Enquête van Rotterdam uit 2020. Hoe zorgen we dat die betrokkenheid resulteert in het nemen van verantwoordelijkheid voor het veilig, schoon en heel houden van de rivier? Niet alleen als je gebruik maakt van de rivier. Maar structureel! Samen met de beherende partijen.

  • Hoe stimuleer je de eigen verantwoordelijkheid?
  • Maar ook, hoe maak je dit mogelijk met alle betrokken partijen?

We denken na over de mogelijkheid om stukjes van de Rotte (zowel rivier als de kade) te laten adopteren door betrokken inwoners, bedrijven en/of recreanten. Beginnend met een schouw, of 0-meting, met alle betrokkenen. Waarbij het Landschapspark de Rotte op diverse punten wordt bekeken: wat kan beter, door wie en op welke termijn. Maar ook, wat is er goed en wat moeten we in de gaten houden. Hier kunnen we een gezamenlijk plan van aanpak van maken dat we als kick-off event kunnen inzetten naar en met de omgeving. Zo laten we aan een ieder zien wat er wanneer gaat gebeuren en kunnen wij ze betrekken, medeverantwoordelijk maken en/of motiveren om bij te dragen. Vanuit hier kunnen degene die een stukje adopteren ook met enige regelmaat hun stukje onder de loop nemen en het Landschapspark mede ‘in de gaten houden’.

  • Is adoptie een mogelijkheid om het structureel schoon en veilig houden.
  • Hoe zorgen we ervoor dat ambassadeurs van het landschapspark, de vrijwilligers die een stukje kade, straat of gebied adopteren het niet ervaren dat zij taken van de beherende partijen overnemen, maar met hun adoptie de plus erop zetten? Dus dat het samen met de beherende partijen is en niet het overnemen van taken.
  • Welke tools zijn er nodig om die eigen verantwoordelijkheid te realiseren/mogelijk te maken?
  • Hoe realiseren we de community die zich structureel blijft inzetten?
  • Wat is een pakkende slogan? Hoe zorgen we dat de inzet en resultaten ‘gezien’ worden, beloond worden. Wanneer zijn we succesvol?

Resultaat

Samenvatting

Uit de workshop werd duidelijk dat we allemaal willen dat de Rotte schoon, heel en veilig wordt en/of blijft, daar waar de Rotte dat al is. Enkele deelnemers maken zich zorgen over het toenemende aantal recreanten en de framing van de Rotte als plezierrivier. Het laden van de Rotte als plezierrivier wordt niet door iedereen als positief wordt uitgelegd. Er is daarbij een verschil tussen de naamgeving van de stichting Plezierrivier de Rotte en communicatie naar derden over de Rotte als plezierrivier. Hier moet aandacht voor komen. Tijdens de workshop werd een idee gepeild om de Rotte te laten adopteren door bewoners en/of recreanten. De adoptant werd met dit idee verantwoordelijk voor een stukje van de Rotte (incl. de kade) en zorgde ervoor dat deze schoon, heel en veilig bleef. De deelnemers waren positief over dit idee. Om dit te realiseren is er samenwerking nodig. De adoptanten moeten gefaciliteerd worden: educatie, tools, maar ook de contactpersonen hebben waar ze zaken kunnen melden die vervolgens ook snel opgepakt dienen te worden. Vrijwilligers zijn goud, maar je moet er wel wat voor doen. Het idee is om nu kleinschalig te beginnen. Vooral het thema schoon wordt opgepakt. Bewoners/recreanten gaan op bepaalde plekken gewoon van start gaan om hun stukje schoon te houden. Het is een eerste stap, die op termijn uitgebreid kan worden naar meer (heel en veilig). Plastic Whale wil dit samen met Stichting Plezierrivier de Rotte als opstart trekken. Doel is wel om funding te krijgen voor dit project om het goed neer te kunnen zetten.

Conclusies

Fase: activeren en produceren

  • De belangrijkste uitkomsten van deze workshop zijn:
    1. In het begin van de workshop gaven enkele deelnemers (met name bewoners en natuurorganisaties) aan dat zij bang zijn dat door het toenemende aantal recreanten de rust en natuur in het gebied in het geding komt. Dit toenemende aantal recreanten is een feit en wordt met het toenemende aantal bewoners in de regio waarschijnlijk nog meer.
    2. De naam ‘Plezierrivier de Rotte’ werd in twijfel gebracht en vraagt om verduidelijking. Wat is nu eigenlijk plezierrivier? En waarom is de Rotte bestempeld tot plezierrivier? Het laden van de Rotte als plezierrivier wordt niet door iedereen als positief wordt uitgelegd. Er is daarbij een verschil tussen de naamgeving van de stichting Plezierrivier de Rotte en communicatie naar derden over de Rotte als plezierrivier.
    3. Op de vraag wat “schoon en veilig” betekent noemen de deelnemers: (geluids)overlast van boten op het water, zwerfafval, vandalisme van straatmeubilair, diefstal van gewassen, geluidsoverlast van motorrijders en waterkwaliteit.
    4. Er is behoefte om een meldpunt te starten waar men terecht kan met ‘klachten’ en meldingen. Een plek waar alle overlastmeldingen worden verzameld, zodat duidelijk wordt waar de problemen vandaan komen.
    5. Een belangrijk onderdeel in het stimuleren van de eigen verantwoordelijkheid voor een schoon, heel, en veilige Rotte is bewustwording en (jeugd)educatie. Wat is de Rotte? Waar dient de Rotte voor? Waarom zijn de omliggende akkers belangrijk? Wat leeft er in de Rotte? Wat is het nut van riet etc. Er gebeurt op dit vlak al het e.e.a. De vraag is hoe communiceer je dit breder en hoe kun je dit voor te lange termijn veiligstellen.
    6. Er werd positief gereageerd op de adoptie van stukjes van de Rotte door omwonenden en recreanten. Hier zijn vrijwilligers voor nodig die gefaciliteerd worden. Om dit te realiseren is het e.e.a. nodig:
      • Vrijwilligers (degene die het uiteindelijk gaan adopteren)
      • Faciliteiten voor vrijwilligers (welke tools kunnen ze krijgen, waar melden ze wat etc.)
      • Geld (voor de organisatie/voorbereiding/tijd/spullen/promotie etc.)
      • Samenwerking/ steun gemeente (dat er ook echt wat gebeurt met de meldingen, de vrijwilligers ook gefaciliteerd worden, de gemeente er achter staat etc.)
  • Het thema zit in de volgende fase:
    Activeren en produceren
  • De belangrijkste vervolgstap is:
    1. Een plan opstellen om kleinschalig met het thema schoon gewoon te starten. Met als doel het op de langere termijn als een olievlek uit te breiden, zowel over de lengte van de Rotte als de breedte met heel en veilig. Hierin ook het bouwen van een community opnemen (eventueel via Ook dit is de Rotte).
    2. Contact tussen de workshopbegeleiders en Jacco Bakker (Gemeente Rotterdam – deelgebied Noord) om de mogelijkheden voor het eerste ‘adoptie’ gebied te inventariseren.
    3. Contact leggen met beheer van de betreffende gemeente, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard (en indien van toepassing Recreatieschap Rottemeren).
    4. Het verslag en plan delen met de deelnemers en hen uitnodigen voor een vervolggesprek. Hierin ook toelichten waarom gekozen is voor Plezierrivier de Rotte.
    5. Financiële middelen genereren om het project op te starten en uit te voeren.
  • De trekker is/kan zijn:
    Plastic Whale i.s.m. Stichting Plezierrivier de Rotte
  • De partijen die er bij betrokken moeten zijn, zijn:
    1. Beheer van de betreffende gemeente, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, Recreatieschap Rottemeren. Overleg met die partijen
    2. Jacco Bakker van Gemeente Rotterdam – deelgebied Noord. Hij heeft al aangegeven mee te willen helpen met het vervolg.
    3. De deelnemers van de workshop vinden het thema erg belangrijk. De meesten zien zichzelf niet als trekkers voor de genoemde initiatieven/ideeën, maar zijn wel bereid om deel te nemen als dit nodig is en dienen bij het vervolg betrokken te worden.
    4. Op lange termijn ook verenigingen en ondernemers.
  • De rol die de workshopbegeleider voor zichzelf ziet is:
    In eerste instantie een trekkers rol, echter is dit veel werk. Er is behoefte aan funding om dit op te zetten.
Verslag