De Rotte-dam: verhaal

/in , /door

De Rotte-dam

Heb je er wel eens over nagedacht waar de naam Rotterdam vandaan komt? De koppeling met het riviertje de Rotte heb je misschien wel eens gemaakt. Maar waar is dan die fameuze dam? Wel nu, er is zeker niet slechts één dam geweest in de Rotte. Het waren er meerdere, maar er is er één waar Rotterdam zijn naam aan te danken heeft. En deze dam is niet zomaar een dam. Hij is wel vierhonderd meter lang! En dat betekent niet dat er een vierhonderd meter lange hoop grond in de Rotte is gestort, zeker niet. De dam zit vol met sluizen, grote houten constructies waar bootjes onderdoor kunnen varen en met sluisdeuren die dicht gaan als er overstromingen dreigen. Tegelijkertijd zijn de sluizen handig voor het uitwateren van het gebied.

In de dam is een scheepje gevonden, wat de datering van de dam heeft bepaald. Dit scheepje, dat waarschijnlijk is gebruikt als zinkstuk om stukje van de dam te dichten, is door middel van dendrochronologie gedateerd. Het hout van het scheepje blijkt tussen 1261 en 1277 gekapt te zijn, wat betekent dat het bootje waarschijnlijk na enkele jaren te zijn gebruikt in de dam terecht is gekomen. De archeologen gaan uit van ongeveer het jaar 1270. Dit betekent dat de dam in ieder geval rond die tijd moet zijn aangelegd.

Op de dam ontstaat al gauw een lint van woonhuizen. Eerst van hout, later van baksteen. Ruim zeven eeuwen lang behoudt de dam, die onderdeel wordt van de Hoogstraat, zijn functie. De straat wordt de basis van de stad Rotterdam en is tot de 19e eeuw de enige doorgaande verbinding tussen de Oostpoort en Schiedamse Poort, waarop wegen naar Delft en Gouda aansluiten. Pas rond 1870 verliest de dam zijn functie, omdat de Binnenrotte wordt gedempt voor een spoorlijn. Sindsdien is er weinig meer te merken van het feit dat er zo’n 700 jaar lang een dam heeft gelegen, die de basis gevormd heeft voor de stad Rotterdam en waaraan de stad zelfs zijn naam te danken heeft. Gelukkig komen bij archeologische opgravingen steeds meer dingen boven de grond, die ons meer kunnen leren over deze bijzondere dam.

Relaxen aan de Rotte

/in , , , /door

Relaxen aan de Rotte

schaatsen_op_de_rotte_in_de_jaren_60

Schaatsen op de Rotte in de jaren ’60

Al eeuwenlang genieten mensen van de mooie plekjes langs de Rotte. Al in de 17e eeuw bouwen rijke ondernemers en belangrijke bestuurders buitenplaatsen langs het riviertje. Deze buitenplaatsen waren vaak grote, mooie gebouwen met daaromheen weelderige tuinen, waar men kon genieten van de buitenlucht. Een buitenplaats is eigenlijk wat we nu een vakantiehuisje zouden noemen; een plaats waar we naar toe gaan om even aan de hectiek van de stad te ontsnappen. Woelwijk, Huis te Crooswijk, Soetendaal en Hartenrust zijn voorbeelden van buitens langs de Rotte.

Door de jaren heen blijft de Rotte een favoriete plek om te ontspannen. De plassen langs de Rotte, zoals de Kralingse Plas (voorheen Noordplas) en de Bergse Plassen, worden ook snel ontdekt als leuke bestemming voor in de vrije tijd. Ene heer Freericks begint in 1882 in Hillegersberg zijn ‘Jardin de Plaisance’, een tuin aan het water waar het heerlijk vertoeven is. Hij verhuurt ook bootjes om te varen op de Bergse Voorplas. Helaas moet de ‘tuin van plezier’ in 1934 worden gesloten na een grote brand.

Begin 20e eeuw neemt de recreatie een sprong. Mensen krijgen steeds meer vrije tijd en gaan uitstapjes maken. Er is behoefte aan meer groen en als gevolg hiervan ontstaat onder andere het Kralinger Hout in 1928. Veel sportverenigingen zien in het begin van de 20e eeuw het licht. De oudste club, de Ijsclub Bleiswijk, bestaat zelfs al sinds 1885. Een jaar later wordt Nautilus opgericht, een roeivereniging. Eerst roeien zij op de Maas, maar vanaf 1926 wordt de Rotte hiervoor gebruikt. Ook wordt er veel gezeild, bijvoorbeeld op de Kralingse Plas. De Kralingsche Zeilclub bestaat al sinds 1915.

Een van de meest recente grote projecten is de Zevenhuizerplas. Ontstaan door zandwinning voor nieuwe woonwijken wordt de plas in 1978 geopend voor publiek. Je kunt er zwemmen, varen en duiken en natuurlijk ook lekker genieten van het zonnetje op de aangrenzende stranden. Zo zetten we tegenwoordig nog steeds voort waar men honderden jaren geleden al mee begonnen is: genieten van de Rotte en haar omgeving!